Το Χαρτί είναι ένα υλικό που αποτελείται κυρίως από φυτικές ίνες ή από τμήματα φυτικών ινών διαπλεγμένα ή συμπιεσμένα σε συνεκτικό ενιαίο σύνολο, διαμορφωμένο σε λεπτά και ξηρά φύλλα.
Χρησιμοποιείται ιδίως για γραφή και εκτύπωση, αλλά εξυπηρετεί και ποικίλες άλλες χρήσεις όπως περιτύλιγμα, υλικό συσκευασίας, αποτύπωση φωτογραφιών, διήθηση διαφόρων υγρών κ.ά.
Οι ιδιότητες του χαρτιού επηρεάζουν σημαντικά τη συμπεριφορά του κατά την παραγωγή, εκτύπωση, χρήση και μεταποίησή του και εξαρτώνται από τη σύνθεση της χαρτόμαζας, τη μέθοδο πολτοποίησης, τα χρησιμοποιούμενα πρόσθετα και τις ειδικές επεξεργασίες που έχει υποστεί το χαρτί. Διακρίνονται σε:
α) φυσικές ιδιότητες (βάρος ανά μονάδα επιφάνειας, πάχος, πυκνότητα, ειδικό όγκο, διευθύνσεις χαρτιού, πορώδες, ομαλότητα επιφάνειας κ.ά.)
β) μηχανικές ιδιότητες (αντοχή σε εφελκυσμό, σχίσιμο, διάρρηξη, αναδίπλωση, κάμψη, θλίψη κ.ά.)
γ) οπτικές ιδιότητες (αδιαφάνεια, βαθμό ανάκλασης, λευκότητα, φωτεινότητα, χρώμα, στιλπνότητα κ.ά.)
δ) διαπερατότητα από διάφορα υγρά (νερό, έλαια κ.ά.)
ε) χημικές ιδιότητες (περιεκτικότητα σε τέφρα, περιεκτικότητα σε μηχανική ή χημική χαρτόμαζα, περιεκτικότητα σε κοντόινη ή μακρόινη χαρτόμαζα, pH του χαρτιού κ.ά.)
Η ανάπτυξη της χρήσης τεχνολογίας και η χρήση ψηφιακών εργαστηριακών συσκευών και μεθόδων αυτοματοποιημένης παρακολούθησης και ελέγχου εντός (on-line) και εκτός (off-line) της παραγωγικής ροής δημιούργησε νέα δεδομένα στον προσδιορισμό των ιδιοτήτων και στον έλεγχο της ποιότητας του χαρτιού. Ήδη κατά τη διάρκεια της παραγωγής του χαρτιού μετρώνται και καταγράφονται ακριβώς οι τιμές των σημαντικότερων ιδιοτήτων του χαρτιού, καθώς και η δυνατότητα άμεσων διορθωτικών παρεμβάσεων για την εξασφάλιση της απαιτούμενης ποιότητας του προϊόντος.